ปัจจยวาระ

อนุโลมนัย

1. เหตุปัจจัย

[173] 1. สัปปัจจยธรรม อาศัยสัปปัจจยธรรม เกิดขึ้น
เพราะเหตุปัจจัย
คือ ขันธ์ 3 และจิตตสมุฏฐานรูป อาศัยขันธ์ 1 ที่เป็นสัปปัจจย-
ธรรม ฯลฯ.
ในปฏิสนธิขณะ ฯลฯ หทยวัตถุ อาศัยขันธ์ทั้งหลาย, ขันธ์ทั้งหลาย
อาศัยหทยวัตถุ.
ฯลฯ อาศัยมหาภูตรูป 1 ฯลฯ
ขันธ์ทั้งหลายที่เป็นสัปปัจจยธรรม อาศัยหทยวัตถุ.

2. อารัมมณปัจจัย

[174] 1. สัปปัจจยธรรม อาศัยสัปปัจจยธรรม เกิดขึ้น
เพราะอารัมมณปัจจัย ฯลฯ
ปัจจยวาระก็ดี นิสสยวาระก็ดี สังสัฏฐวาระก็ดี สัมปยุตตวาระก็ดี
พึงให้พิสดารอย่างนี้.
ในปัจจัยทั้งปวง มี 1 วาระ เท่านั้น.

ปัญหาวาระ

อนุโลมนัย

1. เหตุปัจจัย

[175] 1. สัปปัจจยธรรม เป็นปัจจัยแก่สัปปัจจยธรรม ด้วย
อำนาจของเหตุปัจจัย.
คือ เหตุทั้งหลาย ที่เป็นสัปปัจจยธรรม เป็นปัจจัยแก่สัมปยุตตขันธ์
และจิตตสมุฏฐานรูปทั้งหลาย ด้วยอำนาจของเหตุปัจจัย.
ในปฏิสนธิขณะ ฯลฯ

2. อารัมมณปัจจัย

[176] 1. สัปปัจจยธรรม เป็นปัจจัยแก่สัปปัจจยธรรม ด้วย
อำนาจของอารัมมณปัจจัย.
คือ บุคคลให้ทาน สมาทานศีล กระทำอุโบสถกรรม ฯลฯ แล้ว
พิจารณาซึ่งกุศลกรรมนั้น.
บุคคลพิจารณากุศลกรรมทั้งหลาย ที่เคยสั่งสมไว้แล้วในกาลก่อน.
ออกจากฌานแล้ว พิจารณาฌาน.
พระอริยะทั้งหลายออกจากมรรค พิจารณามรรค, พิจารณาผล, กิเลส
ที่ละแล้ว ฯลฯ กิเลสที่ข่มแล้ว ฯลฯ รู้ซึ่งกิเลสทั้งหลายที่เคยเกิดขึ้นแล้ว
ในกาลก่อน.